رعایت حرمت پیشکسوتان
نعمت وجود بابرکت بزرگترها و پیشکسوتان ، اغلب تا هستند، ناشناخته است. وقتی به جایگاه حساس و مهم و نقش کارگشاى آنان پى مى برند که از دست بدهند. چه بسیار اختلافها و قهرها و نزاعهاى خانوادگى که پس ازدرگذشت «بزرگ خاندان» چهره نشان میدهد و چه بسیار رابطه ها ورفت و آمدها که قطع میشود. یا به سردى میگراید ، و علت آن فقط ازدنیا رفتن محورى است که مایه دلگرمى، امید، انس و معاشرت فامیل است.
رسول خدا(ص) فرمود: «البرکه مع اکابرکم»
برکت و خیر ماندگار، همراه بزرگترهاى شماست.
این اشاره به همان نقش محورى، فروغ بخشى، صفا آورى، هدایت و ارشاد، تجمع و الفت است که در وجود آنان نهفته است. پس اگربزرگترها در فامیل و خانواده، هیئت، حسینیه و ... چراغ روشنى بخش و محور وحدت وهمدلى و عامل انس و ارتباط و رفت و آمدهاى خانوادگى اند، باید این جایگاه، محفوظ بماند و مورد حراست و تقویت قرار گیرد.
رعایت ادب و مقتضاى حق شناسى نسبت به عمرى تلاش صادقانه و ایثارها، گذشتها، دلسوزی ها و سوختن و ساختن ها که بزرگان از خود نشان داده اند، آن است که در خانواده ها مورد تکریم قرار گیرند،عزیز و محترم باشند، به آنان بى مهرى نشود، خاطرشان آزرده نگردد،به توصیه ها و راهنمایی هایى که از سر دلسوزی و تجربه مى دهند، بى اعتنایى نشود.
خود «بزرگسالى» و «سن بالا» در فرهنگ دینى ما احترام دارد. این سخن پیامبر خدا(ص) است: «من عرف فضل کبیر لسنه فوقره، آمنه الله تعالى من فزع یوم القیامه»
هر کس فضیلت و مقام یک «بزرگ» را به خاطر سن و سالش بشناسد و او را مورد احترام قرار دهد، خداى متعال او را از هراس و نگرانى روز قیامت ایمن مى دارد.
احترام به بزرگترها و ترحم و مهربانى نسبت به کوچک ترها، ازدستورالعمل هاى اخلاقى اسلام است و کانون خانواده ها را گرم و مصفا مى سازد و این، توصیه امام صادق(ع) است که فرمود:
«لیس منا من لم یوقر کبیرنا و لم یرحم صغیرنا»
کسى که بزرگ ما را احترام نکند و کوچک ما را مورد شفقت وعطوفت قرار ندهد، از ما نیست.
این سخن را نیز از على(ع) به یاد داشته باشیم که فرمود:
«یکرم العالم لعلمه و الکبیر لسنه»
دانشمند را به خاطر علمش و بزرگسال را به خاطر سن او، باید احترام کرد.
اگر جوانان قدر پیران را نشناسند و به جایگاه آنان حرمت ننهند،هم رشته هاى عاطفى پیوندهاى انسانى از هم گسسته مى شود، هم از رافت و عاطفه و تجربه سالخوردگان محروم مى شوند، هم نشانه بى توجهى خود به ارزشها را امضا کرده اند. حضرت على(ع) در یکى ازسخنان خویش، ضمن انتقاد از اوضاع زمانه و ناهنجاریهاى رفتارى مردم، از جمله بر این دو مساله تاکید مى فرماید: 1- بى احترامى کوچک ترها نسبت به بزرگترها 2- رسیدگى نکردن توانگران به نیازمندان:
«انکم فى زمان ... لا یعظم صغیرهم کبیرهم و لا یعول غنیهم فقیرهم»
شما در زمانهاىی به سر مى برید که کوچک به بزرگ تعظیم و تکریم نمى کند و ثروتمند، به فقیر رسیدگى نمى کند!
متاسفانه یکی از معضلاتی که تعزیه و تعزیه خوان های پیشکسوت امروز ما با آن مواجه هستند عدم رعایت حرمت ایشان از سوی جوان تر هاست که گاهی در برخی مواقع با توهین و غیبت نسبت به بزرگتر و پیشکسوت یک حسینیه و تکیه همراه است و این جزء کسر شأن و عزت نفس توهین کننده و غیبت کننده نتیجه ای دیگر در بر نخواهد داشت.
امید آنکه روزی این بی احترامی ها و کم محبتی ها از میان خانواده های ما و خصوصا در هیئآت مذهبی و حسینیه های ما رخت بر بندد و همگی ضمن رعایت حقوق و حرمت پیشکسوتان و بزرگترها با همدیگر مهربان باشیم.
- ۹۴/۱۱/۰۹